Doku Tipleme Laboratuvarı
01 Eylül 2022

TEST BİLGİLERİ REHBERİ

 Doku Tipleme Test Rehberine Ulaşmak İçin Tıklayınız

 Doku Tipleme Güvenlik Rehberine Ulaşmak İçin Tıklayınız

LABORATUVAR TANITIMI

İletişim Bilgileri
Gülhane Eğitim Araştırma Hastanesi, Araştırma Binası 2. Kat, 06010, Etlik, Ankara, Türkiye
Akım sitometri laboratuvarı : 0 312 304 43 37
Doku tipleme laboratuvarı  : 0 312 304 43 40

Laboratuvar Çalışma Saatleri
Doku Tipleme laboratuvarında hafta içi sabah 08:00 ile akşam 17:00 saatleri arasında hizmet verilmekte, mesai saatleri dışında ve tatil günlerinde (hafta sonu, yılbaşı, bayram vs.) icapçı öğretim üyesi, biyologlarla görev kesintisiz olarak sürdürülmektedir.

Testlerin Kapsamı
Doku Tipleme Laboratuvarında aşağıda detaylı olarak sıralanan, çeşitli immün sistem bozuklukları ve transplantasyon immünolojisi alanlarında detaylı testler yapılmaktadır:
a. Primer immün yetmezlik hastalarında Lenfosit Alt Grupları Analizi
b. Pediatrik Hematoloji-Onkoloji hastalarında kemik iliği nakli sonrası Lenfosit Alt  Grupları Analizi
c. Lösemi-Lenfoma Tiplendirmesi
d. Otolog ve Allojenik kemik iliği naklinde periferik kök hücre (CD34) tayini
e. Hücre canlılığı değerlendirmesi
f.  Aplastik anemili hastalarda PNH değerlendirmesi
g. Organ nakli hastalarında Flow sitometrik Cross-match
h.Organ nakli hastalarında Panel Reaktif Antikorlar (PRA-LUMINEX)
i. Organ nakli ve Kemik iliği naklinde HLA Tiplendirmesi (HLA-A,B,C (Moleküler Düşük Çözünürlükte, PCR-SSP-SSO)
j. Organ nakli ve Kemik iliği naklinde HLA Tiplendirmesi (HLA-DR,DP,DQ (Moleküler Düşük Çözünürlükte, PCR-SSP-SSO)
k. Organ nakli yapılan hastalarda Serolojik Cross-Match


Numunelerin Alımı, Toplanması ve Nakli
Poliklinik hastalarının numuneleri Merkez Biyokimya Laboratuvarı, A ve B polikliniklerinde, klinik hastalarının numuneleri ise ilgili kliniklerde alınmakta; immünolojik testler için toplanan numuneler ve numune kabul bölümüne gelen örnekler belirlenen görevli tarafından her gün saat 13:00’de imza karşılığı teslim alınarak Araştırma Binasındaki İmmünoloji ve Allerji Hastalıkları Doku Tipleme Laboratuvarına ulaştırılmaktadır.

Numunelerin Kabul Edilme Kriterleri
Numunelerin üzerine hasta bilgilerini ve sonuç alma tarihini içeren etiketlerin yapıştırılması zorunludur. Etiketsiz veya üzerinde eksik bilgi olan numuneler işleme alınmamaktadır. Ayrıca alınan materyal ile kirletilmiş numuneler de bulaşıcı hastalık riski taşıdığından kabul edilmemektedir.

Numunelerin Saklanma Süresi ve Koşulları
Akım sitometri laboratuvarında numuneler hemen çalışılmakta ve floresan antikorlarla işaretlenmiş hücreler en fazla 24 saat süre ile 2-8°C’de buzdolabında ve ışıktan korunmuş olarak saklanmaktadır.
Doku tiplendirme testlerinde numuneler laboratuvara geldikleri gün çalışılmakta; serolojik doku tiplendirmesi için kullanılan numuneler en fazla 2 gün süre ile saklanırken (2-8°C’de kan saklama dolabında) PCR bazlı doku tiplendirme testlerinin yapılabilmesi için numunelerden elde edilen DNA’lar ve panel reaktif antikor (PRA) testleri için kullanılan serumlar -80°C’de süresiz olarak saklanmaktadır.

UYGULANAN YÖNTEMLER

Akım Sitometri Testleri
Akım sitometrik yöntem kullanılarak periferik kan, kemik iliği ve muhtelif vücut sıvılarında immünofenotiplendirme yapılmakta, böylelikle immün yetmezliklere ve kemik iliği kökenli malignitelere hücresel düzeyde tanı konulmaktadır. Aynı yöntem kullanılarak periferik kan ve aferez ürünlerinde CD45dimCD34+ kök hücre oranı ve mutlak sayısı tayin edilmekte, elde edilen neticelere göre transplantasyon zamanı belirlenmektedir. Diğer taraftan immün sistem hücrelerinin fagositoz, oksidatif patlama, aktivasyon molekül ifadesi, sitokin sentezi, çoğalma yanıtı ve hücre döngüsü gibi çeşitli fonksiyonel özellikleri de akım sitometrik yöntemle test edilmektedir.

Akım Sitometri Testleri İçin Dikkat Edilecek Hususlar
a. Akım Sitometri Testleri için 43 37 numaralı telefondan en az bir gün önce randevu alınmalıdır.
b. Lenfomononükleer hücreler ve kök hücrelerle ilgili analizlerde örnekler EDTA’lı veya ACD’li tüplere alınmalı; fagositik hücrelerle ilgili analizlerde ise heparinli tüplere alınmalıdır.
c. Akım Sitometri Testleri için alınan örnek tüpünün üzerine örneğin alındığı tarih ve saat mutlaka yazılmalıdır. Tam kanda lenfosit sayımı ve değerlendirilmesi için test kanın alındığı aynı gün numune çalışılmalıdır.
ç. İstek formunda hastanın yaşı, cinsiyeti, beyaz küre sayısı, ön tanısı, örnek türü (periferik kan, kemik iliği vs.) ve verilen tedavi mutlaka belirtilmelidir.
d. Numunelerin transportundan sorumlu olan personel, örnekleri sağlık ve emniyet tedbirlerine dikkat ederek taşımalı (tüpün kapağının açık olmaması, tüpün kırılmaması, eldiven kullanma) ve mümkün olduğunca örnekleri sarsmamalıdır.
e. Numuneler en geç saat 11.00’de Araştırma Binası 2. Kat İmmunoloji ve Allerji Hastalıkları Akım Sitometri Laboratuvarına teslim edilmiş olmalıdır.
f. Kemik iliği, bronkoalveoler lavaj mayisi, beyin omurilik sıvısı, gözyaşı, vücut sıvıları ve CD34 analizi için örnekler gönderilmeden bir gün önce Akım Sitometri Laboratuvarı ile koordine edilmelidir.

Doku Tiplendirme Testleri

Doku tiplemede serolojik (mikrolenfositotoksisite) ve moleküler (PCR bazlı –SSP ve –SSO) yöntemler kullanılmaktadır. Alıcılarda ve verici adaylarında HLA sınıf-I (-A, -B, -C) ve sınıf-II antijenleri (-DR, -DQ) moleküler yöntemle (PCR-SSP ve PCR-SSO) belirlenir.

Böbrek naklinden önce komplemana dayalı sitotoksisite-lenfosit çapraz uyum testi (CDC-LCM,FCM) yapılarak hastalarda rejeksiyona neden olabilecek anti-donör antikorların varlığı araştırılmaktadır. Humoral rejeksiyonu izlemek amacıyla alıcılarda böbrek naklinden önce ve böbrek nakilden sonra aralıklı olarak anti-HLA antikorlar bakılmakta (PRA testleri), bu amaçla Lumineks teknolojisi kullanılmaktadır. Bu antikorların hangi HLA antijenlerine karşı geliştiği yine aynı yöntemlerle tanımlanmaktadır.



Doku Tiplendirme Testleri İçin Dikkat Edilecek Hususlar
a. Doku tiplendirme testleri için 43 40 numaralı telefondan randevu alınmalıdır.
b. Numuneler 1 EDTA’lı (mor kapaklı), 1 ACD’li (sarı kapaklı) tüpe alınmalıdır.
c. Randevu tarihinde hastanın beyaz küre sayısı en az 4000 olmalıdır.
ç. Doku tiplendirme testleri için alınan örnek tüpünün üzerine örneğin alındığı tarih ve saat mutlaka yazılmalıdır.
d. İstek formuna hastanın yaşı, cinsiyeti, ön tanısı mutlaka yazılmalıdır.
e. İstek formunda hasta ve donör adayları ile donör adaylarının kendi aralarındaki akrabalık dereceleri belirtilmelidir.
f. Test istekleri hasta ve donörleri için ayrı ayrı yapılmalı veya hasta üzerinden donör sayısı kadar yapılmalıdır.
g. İstekler; HLA A,B,C (doku tiplendirilmesi, tek antijen, serolojik), HLA A,B,C (moleküler düşük çözünürlükte her biri), HLA DR,DP,DQ (moleküler düşük çözünürlükte her biri), HLA B5 (moleküler düşük çözünürlükte her biri) , testlerinin yanında DNA izolasyonu, PCR Multiplex, agaroz jel elektroforezini içermelidir.
h. Numunelerin transportundan sorumlu olan personel, örnekleri sağlık ve emniyet tedbirlerine dikkat ederek taşımalı (tüpün kapağının açık olmaması, tüpün kırılmaması, eldiven kullanma) ve mümkün olduğunca örnekleri sarsmamalıdır.
ı. Hasta ve donör numuneleri randevu günü en geç saat 11.00’de Araştırma Binası 2. Kat İmmunoloji ve Allerji Hastalıkları Doku Tipleme Laboratuvarına teslim edilmiş olmalıdır.

TESTLER

Doku Tipleme Testleri

Testin adı

Numune tüpü

Sonuç verme

Açıklama

HLA-A,B,C (moleküler düşük çözünürlükte ,her biri ,SSO)

EDTA’lı

10 gün sonra

Sınıf I HLA-A, B,C allellerinin SSO yöntemiyle tiplendirmesi yapılır.( Low Resolution yöntemi ,PCR-SSO Lümineks teknolojisi kullanılır.)

HLA DR,DQ (moleküler düşük çözünürlükte her biri,SSO)

EDTA’lı

10 gün sonra

Sınıf II HLA-DR,DQ allellerinin SSO yöntemiyle tiplendirmesi yapılır. Low Resolution yöntemi ,PCR-SSO Lümineks teknolojisi kullanılır.)

HLA -A,B,C (moleküler düşük çözünürlükte ,her biri,SSP)

EDTA’lı

10 gün sonra

Sınıf I HLA-A, B,C allellerinin tiplendirmesinde yapılır. (PCR

-SSP Low Resolution yöntemi kullanılır.)

HLA DR,DQ (moleküler düşük çözünürlükte her biri,SSP)

EDTA’lı

10 gün sonra

Sınıf II HLA-DRB ve DQB1 allellerinin tiplendirmesinde yapılır. (PCR-SSP Low Resolution yöntemi kullanılır.)

HLA B5( moleküler düşük çözünürlükte her biri,

SSP-SSO)

EDTA’lı

10 gün sonra

Anklizon Spondilit ve Behçet gibi HLA ilişkili olduğu düşünülen hastalıklarda HLAB lokusunun taraması yapılır

Sitotoksisite total lenfosit cross match (CDC)

Verici için ACD/EDTA;

Alıcı için Düz tüp-serum

Aynıgün

Böbrek nakillerinde yapılır. Bu testle alıcı serumunda verici lenfositlerine karşı humoral reaktivite araştırılır.

PRA Sınıf (I-II) tarama

Serum-düz tüp

10 gün sonra

İnsan serum ya da plazma numunelerinde sınıf-I HLA antijenlerine karşı Ig G yapısındaki PRA’ları tespit etmek için yapılır. Bu testLümineks yöntemi kullanılır.

PRA Sınıf (I-II) tanımlama

Serum -düz tüp

10 gün sonra

İnsan serum ya da plazma numunelerinde sınıf-II HLA antijenlerine karşı Ig G yapısındaki PRA’ları tespit etmek yapılır. Bu testLümineks yöntemi kullanılır.

LSA Sınıf (I-II) tanımlama

Serum -düz tüp

10 gün sonra

PRA Tanımlama testi pozitif çıkan hastalarda çalışılır. Vericiye özgül antikor taraması yapılması gereken durumlarda yapılır.






































* Birden fazla test isteğinde bulunulan numunelerde iki tüp (5 ml) EDTA’lı ve bir düz tüp (5 ml) kan yeterlidir.


Akım Sitometri Testleri

Testin adı

Numune tüpü

Hacim*

Sonuç verme

Açıklama

Lenfosit alt-gurupları

EDTA

3 ml

Bir gün sonra

AIDS ve immün yetmezlik düşünülen hastalar için yapılmaktadır. Ölçülen parametreler:

CD3, CD4, CD8, CD19, CD16+56, CD45

Lösemi-Lenfoma paneli

EDTA

3 ml

İkigün sonra

Lösemi veya lenfoma düşünülen hastalar için yapılmaktadır. Ölçülen parametreler:
Lösemi paneli: CD2, CD3, CD4, CD5, CD7, CD8, CD9, CD10, CD11b, CD11c, CD13, CD14, CD15, CD16, CD19, CD20, CD22, CD23, CD25, CD33, CD34, CD38, CD41, CD42a, CD45, CD56, CD58, CD59, CD64, CD69, CD71, HLA-DR
Lenfoma paneli: CD2, CD3, CD4, CD5, CD7, CD8, CD10, CD11c, CD13, CD14, CD15, CD19, CD20, CD22, CD23, CD25,CD38, CD45, CD69, CD71, HLA-DR, CD16+CD56

Hücre siklusu - Apoptozis

EDTA

3 ml

Bir gün sonra

Lösemi veya lenfoma tanısı konmuş hastaların tedavilerinin izlenmesinde yapılmaktadır.

Kök hücre canlılığı

EDTA

3 ml

Aynı gün

Otolog ve allojenik kemik iliği naklinde verilecek kök hücre canlılığının değerlendirilmesi için yapılmaktadır.

CD34 (periferik kan, kemik iliği aferez ürünü)


EDTA

3 ml

Aynı gün

Otolog ve allojenik kemik iliği naklinde verilecek kök hücre miktarının ve zamanının belirlenmesi için kullanılmaktadır.

Monoklonal antikor

Flow XM

Verici için ACD/EDTA’lı;

Alıcı için Düz tüp(serum)

3 ml

Aynı gün

Böbrek nakillerinde yapılır. Bu testle alıcı serumunda verici lenfositlerine karşı humoral reaktivite araştırılır.

*Birden fazla test isteğinde bulunulan numunelerde tek tüp (3 ml) kan yeterlidir.


Akım sitometri testleri referans aralıkları
Lenfosit alt grupları referans aralıkları
Belirteç adıReferans Aralığı (%)
CD19 (B hücresi; Foliküler Dendritik Hücre)       
6,4 - 23,0
CD3 (T hücresi)
59,0 - 85,0
CD3+/CD4+ (T hücresi; Helper T hücresi)
29,0 - 57,0 (Erkek)
CD3+/CD4+ (T hücresi; Helper T hücresi)
31,0 - 61,0 (Kadin)
CD3+/CD8+ (Sitotoksik T hücresi) 11,0 - 38,0
CD4/CD8 oranı 0,9 - 3,6
CD3+/HLA DR+ (Uyarılmış T hücresi) 3,6 - 25,9
CD3-/CD16+56+ (NK hücresi) 5,6 - 31,0


Pediatrik dönem lenfosit alt grupları referans aralıkları
Belirteç adıNeonatal1 hafta-2 ay2-5 ay5-9 ay9-15 ay15-24 ay2-5 yaş5-10 yaş10-16 yaş
CD19
(B hücresi) 		5 - 224 - 2614 - 3913 - 3515 - 3917 - 4114 - 4410 - 318 - 24
CD3
(T hücresi) 		28 - 7660 - 8548 - 7550 - 77,754 - 7639 - 7343 - 7655 - 7852 - 78
CD3+/CD4+
(Hepler T hücresi) 		17- 5241 - 6833 - 5833 - 5831 - 5425 - 5023 -4827 - 5325 - 48
CD3+/CD8+
(Sitotoksik T hücresi) 		10 - 419 - 2311 - 2513 - 2612 - 2811 - 3214 - 3319 - 349 - 35
CD4/CD8 oranı 1,0 - 2,61,3 - 6,31,7 - 3,91,6 - 3,81,3- 3,90,9 - 3,70,9 - 2,90,9 - 2,60,9 - 3,4
CD3+/HLA DR+
(Uyarılmış T hücresi) 		1 - 61 - 381 - 91 - 72 - 83 - 123 -133 - 141 - 8
CD3-/CD16+56+
(NK hücresi) 		6 - 583 - 232 - 142 - 133 - 173 - 164 -234 - 266 - 27




SAĞLIK BAKANLIĞI RUHSAT BELGESİ

ruhsat.jpg

PERSONELİMİZ

Doku Tipleme Laboratuvarı Sorumlusu: Doç. Dr. Sait YEŞİLLİK
Doku Tipleme Laboratuvarı Sorumlusu Yardımcısı:Uzm. Dr. Fevzi DEMİREL
Teknik ve Analiz Sorumlusu: Uzm.Biyolog Nihan TIRIK
Teknik ve Analiz Sorumlusu: Uzm.Biyolog Yeşim ERGİN
Teknik Sorumlu :Lab Teknikeri Mustafa KOCAMAN
Laboratuvar Teknikeri:Lab Teknikeri Güneş ÖZER
Kalite Yönetim Sorumlusu: Uzm. Biyolog Nihan TIRIK